Χρήσεις του ασβέστη

 

Ο ασβέστης είναι ένα υλικό το οποίο βρίσκει πληθώρα εφαρμογών. Η χρήση του μπορεί να γίνει σε μία από τις ακόλουθες μορφές:

• Ως Οξείδιο του ασβεστίου - CaO (Άσβεστος ασβέστης)

• Ως Υδροξείδιο του ασβεστίου - Ca(OH)2 (Σβησμένος ασβέστης)

Εν συντομία, οι σημαντικότερες εφαρμογές του υλικού είναι οι εξής:

 

Κατασκευαστικός τομέας

Όπου εκτός από τα πάσης φύσεως κονιάματα (κυρίως δόμησης και επιχρισμάτων), ο ασβέστης  ευρίσκει εφαρμογή στους πλίνθους, στα προϊόντα σκυροδέματος, οικοδομικά στοιχεία, υδροχρώματα κλπ. Η θετική και αναντικατάστατη συνεισφορά του ασβέστη στον τομέα αυτό είναι τεκμηριωμένη με σειρά δημοσιεύσεων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά.

 

Μεταλλουργία

Η κυριότερη χρήση της είναι κατά την παραγωγή χάλυβα με διαφόρου τύπου καμίνους για τον καθαρισμό του χάλυβα. Χρησιμεύει κυρίως για την δημιουργία ευτηκτικών μιγμάτων στα οποία διαλύονται προσμίξεις όπως φώσφορος, θείο, πυρίτιο και σε μικρότερο ποσοστό μαγνήσιο. Επιπροσθέτως χρησιμοποιείται από τις βιομηχανίες παραγωγής προϊόντων χάλυβα, μαγνησίου και αλούμινας ενώ αναφέρονται εφαρμογές  στην επίπλευση μη σιδηρούχων μεταλλευμάτων όπου δρα ως μέσο καθίζησης και διατήρησης της αλκαλικότητας.

 

Προστασία του περιβάλλοντος

Χρησιμοποιείται με συνεχώς αυξανόμενους ρυθμούς στην απομάκρυνση ρύπων όλων των φυσικών καταστάσεων, δηλαδή αερίων, υγρών και στερεών. Συντελεί στην μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης διότι εφαρμόζεται με ιδιαίτερη επιτυχία στην αποθείωση των καπναερίων των καπνοδόχων. Με την ίδια διαδικασία απομακρύνεται και το 50% των οξειδίων του αζώτου (ΝΟx).

Στους υγρούς ρύπους χρησιμοποιείται το ίδιο αποτελεσματικά τόσο στα αστικά λύματα (όπου χρησιμοποιείται στην καθίζιση των ρύπων των ακαθάρτων υδάτων και στις δεξαμενές χώνευσης), όσο και στα βιομηχανικά απόβλητα (στερεά και υγρά) όπου και έχει αναρίθμητες εφαρμογές.

Στην διεθνή βιβλιογραφία αναφέρονται πάμπολλες περιπτώσεις επιτυχούς αντιμετώπισης προβλημάτων ρύπανσης περιβάλλοντος, όπως είναι η ανάκτηση ζωής με προσθήκη ασβέστη σε ρυπασμένες και νεκρές, από άποψη ύπαρξης ζώντων οργανισμών, λίμνες και ποτάμια.

Ειδική μνεία στην χρήση αυτή πρέπει να γίνει για την αποτελεσματική χρήση του ασβέστη στα απόβλητα πυρηνικών εργοστασίων καθώς και στην κατακράτηση βαρέων μετάλλων.

 

Κατεργασία νερού

Ο ασβέστης είναι διεθνώς το μεγαλύτερο από άποψη ποσότητας χημικό μέσο για τον καθαρισμό και την επεξεργασία τόσο του πόσιμου νερού όσο και εκείνου για βιομηχανική χρήση. Χρησιμοποιείται, μεταξύ άλλων :   ι) στην αποσκλήρυνση στοχεύοντας στην απομάκρυνση της παροδικής σκληρότητας του νερού, ιι) στον καθαρισμό, όπου επιτυγχάνεται απολύμανση του νερού από τα διάφορα βακτηρίδια και ιούς, ιιι) στην αφαίρεση της θολότητας του μέσω της κροκίδωσης των αιωρουμένων στερεών σωματιδίων και ιν) στην εξουδετέρωση της οξύτητας του νερού μέσω της απορρόφησης του CO₂.

 

Βιομηχανία τροφίμων

Ενδεικτικά αναφέρονται: η βιομηχανία γάλακτος (όπου προστίθεται υδατικό διάλυμα ασβέστου τόσο για την παρασκευή τη κρέμας όσο και για την παρασκευή του βουτύρου), η βιομηχανία ζάχαρης (όπου ο ακατέργαστος χυμός της ζάχαρης επεξεργάζεται με ασβέστη για την απομάκρυνση οργανικών οξέων και άλλων ανεπιθύμητων προσμίξεων), η αρτοβιομηχανία (για την παρασκευή ενός κοινού τύπου διογκωτικού Baking Powder). Χρησιμοποιείται επίσης για την αποθήκευση σε ελεγχόμενες συνθήκες και κονσερβοποίηση φρούτων και λαχανικών.

 

Γεωργία

Χρησιμοποιείται με ιδιαίτερη επιτυχία και στην χώρα μας για την αντιμετώπιση της αυξημένης οξύτητας των εδαφών που προέρχεται από την υπερβολική χρήση λιπασμάτων, την απόπλυση των εδαφών λόγω των υψηλών βροχοπτώσεων και την εντατική καλλιέργεια των αγρών. Στις περιοχές όπου εφαρμόζεται προσθήκη γεωργικού ασβέστη αναφέρεται σημαντική αύξηση των στρεμματικών αποδόσεων για όλα τα είδη καλλιεργειών. Σε ορισμένες από αυτές η αύξηση μπορεί να φθάσει και το 500%.

 

Κτηνοτροφία

Χρησιμοποιείται για την παρασκευή ζωοτροφών (για βοοειδή, πουλερικά κλπ),  καθώς επίσης για απολύμανση και  απόσμηση των χώρων διαβίωσης των ζώων (στάβλοι, στάνες κλπ). Ποσότητες ασβέστη χρησιμοποιούνται επίσης με ιδιαίτερη επιτυχία στις ιχθυοκαλλιέργειες.

 

Βιομηχανία χαρτομάζας και χάρτου

Κυρίως χρησιμοποιείται για την παραγωγή του υποχλωριώδους ασβεστίου που με την σειρά του χρησιμοποιείται στην λεύκανση του χαρτοπολτού στον επιθυμητό βαθμό λευκότητας. Επιπλέον χρησιμοποιείται για την ανάκτηση ΝαΟΗ κατά την μέθοδο των θειικών στα εργοστάσια παραγωγής χάρτου τύπου Kraft.

 

Βιομηχανία κεραμικών προϊόντων

 Χρησιμοποιείται στο γυαλί, και σε μικρότερα ποσοστά σε ορισμένες κατηγορίες  πυριμάχων, πυριτικών τούβλων και λευκής πορσελάνης.

 

Χημικές συνθέσεις

Ενδεικτικά αναφέρονται η σόδα, το ασβεστοκυαναμίδιο, διάφορα λευκαντικά, χρώματα καθώς και ως μέσο για πάμπολλες συνθέσεις οργανικών και ανόργανων αλάτων.

 

Φαρμακοβιομηχανία

Ενδεικτικά αναφέρονται αντιόξινα χάπια, φάρμακα για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης καθώς και συμπληρώματα ασβεστίου για ομαλή ανάπτυξη κατά την βρεφική και παιδική ηλικία. Είναι γνωστή επίσης η προσθήκη σε διάφορες οδοντόκρεμες.

 

Σταθεροποίηση των εδαφών

Ιδιαίτερα για την σταθεροποίηση και στερεοποίηση εδαφικών υποστρωμάτων για δρόμους πόλεων, εθνικές οδούς, αεροδρόμια κλπ. Χρησιμοποιείται επίσης για την προστασία ασφαλτικών υποστρωμάτων από τον αποχωρισμό της ασφάλτου από τα αδρανή.

 

Κατασκευή Ψηφιδωτών

Από την αρχαιότητα ο ασβεστοπολτός αποτελεί κύριο συστατικό του συνδετικού κονιάματος των επιδαπέδιων και επιτοίχιων ψηφιδωτών. Όλα τα προπαρασκευαστικά κονιάματα αποτελούνται από ασβέστη, άμμο λατομείου, και μαρμαρόσκονη. Στα επιδαπέδια συνήθως παρατηρείται και η χρήση τουβλόσκονης (γνωστό και ως κουρασάνι). Τα κονιάματα τοποθετούνται στην επιφάνεια που θα φιλοξενήσει το ψηφιδωτό σε δύο ή συχνότερα τρία επάλληλα στρώματα. Το πρώτο (statumen), είναι χοντρόκοκκο, σκληρό, ανθεκτικό στην υγρασία με τραχιά επιφάνεια, ακολουθεί πάνω σε αυτό το δεύτερο (rudus), το οποίο περιέχει ασβέστη και μικρότερα αδρανή. Τέλος, τοποθετείται το τρίτο, λεπτότερο σε πάχος κονίαμα (nucleus), στο οποίο κυριαρχεί η παρουσία ασβεστοπολτού με μικρότερα σε ποσότητα και διαστάσεις αδρανή. Το ασβεστοκονίαμα εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να αποτελεί μία από τις πολλές επιλογές των συνδετικών που χρησιμοποιούνται στα ψηφιδωτά.